- Σινιορέλι, Λούκα
- (Signorelli). Ιταλός ζωγράφος (Κορτόνα, περίπου το 1450-1523). Η διαμόρφωση του βασίστηκε στα διδάγματα του Πιέρο ντέλα Φραντσέσκα, με τον οποίο φαίνεται ότι εργάστηκε (Βαζάρι, Πατσόλι) γύρω στο 1470, και του Πολαϊόλο, του πιο συγγενικού μ’ αυτόν καλλιτέχνη στο φλωρεντινό περιβάλλον, όπου αναπτύχτηκε. Ήδη αρκετά προσωπικό έργο, αν και μέσα στο χώρο των επιδράσεων αυτών, είναι ο Ευαγγελισμός, που βρίσκεται τώρα στον Άγιο Φραγκίσκο του Αρέτσο. Στη Μαστίγωση της Πινακοθήκης Μπρέρα (γύρω στο 1480) συνδυάζει το σίγουρο όγκο που καθορίζεται και επιβάλλεται μέσα στο χώρο με τη βοήθεια του φωτός κατά τα διδάγματα του Πιέρο, με το τονισμένο δυναμικό περίγραμμα που μαρτυρεί την επίδραση του Πολαϊόλο και τη μέθοδο της ισορρόπησης της σύνθεσης με αντιστηρίξεις. Τα χαρακτηριστικά αυτά αποκαλύπτονται ήδη και στη Μεταστροφή του Σαούλ (γύρω στο 1479), ένα από τους πίνακες της εκκλησίας της Κούρα του Λορέτο, στο θόλο της οποίας έκαμε τοιχογραφίες με αγγέλους, ευαγγελιστές και διδάσκαλους της Εκκλησίας και στους τοίχους το Χριστό με τους απόστολους. Το 1482 συνεργάστηκε στη διακόσμηση της Καπέλα Σιστίνα και ζωγράφισε τη Διαθήκη και το θάνατο του Μωυσή, όπου όμως υπερισχύει το χέρι του βοηθού του Μπαρτολομέο ντέλα Γκάτα. Άλλοι δύο δικοί του κύκλοι τοιχογραφιών έχουν μεγάλη σημασία: στο μοναστήρι του Μοντεολιβέτο Ματζόρε, όπου εργάστηκε από το 1497, ζωγράφισε την Ιστορία του Αγίου Βενεδίκτου, που διακρίνεται τόσο για το ρυθμό της αφήγησης όσο και για τη δύναμη του· χρώματος και των αντιθέσεων φωτός και σκιάς. Στις τοιχογραφίες του παρεκκλησίου του Σαν Μπρίτσιο, στη μητρόπολη του Ορβιέτο, που εκτέλεσε μεταξύ 1499 και 1503, συνεχίζοντας την εργασία που είχε αφήσει ατέλειωτη ο Αντζέλικο στα 1447, τελείωσε τη διακόσμηση του θόλου και ζωγράφισε στους τοίχους τις Ιστορίες του Αντίχριστου και το Τέλος του Κόσμου καθώς και το έργο Κόλαση και Παράδεισος. Από τις πολλές φορητές εικόνες του αναφέρουμε την Αγία Συνομιλία του Μουσείου της μητρόπολης της Περούτζια (1484), την περίφημη και - όσο ξέρουμε - χαμένη πια Εκπαίδευση του Πανός (1488, άλλοτε στο Βερολίνο), την Περιτομή του Λονδίνου (1490) και την Αγία Οικογένεια (1495) στην Πινακοθήκη Ουφίτσι της Φλωρεντίας.
Αν και κανένας από τους πολλούς μαθητές του δε είχε την ικανότητα να συνεχίσει με επιτυχία το έργο του, ο Σ. μπορεί να θεωρηθεί ότι προηγήθηκε του Μιχαήλ - ‘Αγγελου στην έξαρση μιας ανθρωπότητας, που την αντιλαμβάνεται να διεξάγει ηρωικό αγώνα για να απελευθερωθεί από την ύλη και το κακό.
Η «Κλήση των εκλεκτών»: λεπτομέρεια από τοιχογραφία του Λούκα Σινιορέλι (Παρεκκλήσι Σαν Μπρίτσιο, μητρόπολη Ορβιέτο.
«Η Δευτέρα Παρουσία» (τμήμα): Λούκα Σινιορέλι (Παρεκλήσι Σαν Μπρίτσιο, μητρόπολη Ορβιέτο).
Αυτοπροσωπογραφία του καλλιτέχνη Λούκα Σινιορέλι, λεπτομέρεια από την τοιχογραφία «Η κρίση του Αντίχριστου» (Παρεκκλήσι του Σαν Μπρίτσιο στη μητρόπολη του Ορβιέτο).
Dictionary of Greek. 2013.